Sveti Ivan Damašćanski
Sveti zaštitnik kojeg se danas prisjećamo je Ivan Damašćanski ili Damascenski (latinski Iohannes Damascenus), crkveni naučitelj („doktor Uzašašća“ i „doktor crkvene umjetnosti“). Rodio se oko 676. u sirijskom gradu Damasku, u uglednoj arapskoj obitelji, kao sin kalifskog ministra financija Sarguna ibn Mansura. Stekao je temeljitu, svestranu naobrazbu i obavljao važne službe na kalifskom dvoru (radio je i kao carinski službenik). Oko godine 730. povukao se u samostan svetog Sabe kraj Jeruzalema. Postao je monah, zaredio se 735. za svećenika, posvetio se teologiji i kontemplativnom životu. Borio se protiv ikonoklasta, u obranu svetih slika („Tri apologije“). Naučavao je da štujući svete slike štujemo ne predmete već osobe koje one prikazuju, dakle ne obožavamo materiju i ne klanjamo se idolima, nego častimo one koji se nalaze u općinstvu svetih. Prvi je od grčkih teologa obuhvatio vjerske istine Svetog pisma i tradicije u djelu „Vrelo spoznaje“ (tri dijela: dijalektika, književno-povijesni prikaz hereza, teologija). Zbog toga ga nazivaju prvim dogmatičarom i „utemeljiteljem sistematske istočne teologije“.
Mudrost velikih crkvenih otaca, duhovnih velikana iz IV. i V. stoljeća sabrao je i vješto prenio na kasnije naraštaje. Postao je most, jedan od glavnih posrednika između staroga i visoka srednjega vijeka, patristike i skolastike. Skroman, ponizan i jednostavan, sam je svoj rad usporedio s pčelom koja odasvud skuplja med. Hrabar poput Ivana Krstitelja, nije se bojao ni kalifa ni bizantskog cara. Svestrani pisac (dogmatičar, apologet, bibličar, filozof i hagiograf), najpoznatiji je po mnogobrojnim crkvenim pjesmama, kanonima i himnama, kojima se i danas služi Istočna crkva. Izvrstan govornik, prozvan „Chrysorrhoas“ („Zlatna Bujica“), ostavio je više homilija te mnoga asketska, polemička i manja dogmatska djela. Pripisuje mu se i djelo „Barlaam i Jozafat“, legenda o pustinjaku, koja je ušla u red najpopularnijih srednjovjekovnih romana. Preminuo je 4. prosinca 749. u samostanu Mar Saba kraj Jeruzalema. Papa Leon XIII. proglasio ga je 1890. crkvenim naučiteljem.
Izvor: zupajastrebarsko.hr
